Vijfhonderd jaar Reformatie - klein symposium, 23 februari 14.00 uur

22-02-2017

Luther en liturgie

De waarden die Maarten Luther verbond aan hervorming van de kerk, komen in zijn omgang met de liturgie kenmerkend tot uitdrukking. Christus moest weer het middelpunt worden van de kerk en voor iedere gelovige bereikbaar zijn. Om dit in het geloofsleven en dus in het vieren van de gemeente tastbaar te maken, schuwde hij felle polemiek en drastische middelen niet. Maar meer dan bijvoorbeeld de Franse Calvijn, zocht Luther ook continuïteit met de kerk en de eredienst die hem had gevormd.

Tijdens dit symposium leggen we het vergrootglas bij twee aspecten van Luthers bijdrage aan het leven en vieren van de gemeente die van blijvende invloed zijn geweest: het liturgisch jaar en de gemeentezang.

Het liturgisch jaar kon volgens Luther als een soort huis voor de gemeente blijven functioneren. Wie van zondag tot zondag een geordende gang door het jaar volgt, is kind aan huis bij Christus. In Nederland wist de Evangelisch-Lutherse kerk zich halverwege de twintigste eeuw opnieuw geraakt door deze overtuiging; de zin van zo'n gang door het jaar is men als het ware gaan herontdekken en voor velen in de breedte van onze kerk vertrouwd geworden. Onder leiding van ds. Marlies Schulz gaan we na wat dit 'huis' aan perspectieven te bieden heeft.

Luther legde zich toe op het schrijven van liederen bij de afzonderlijke zondagen van het jaar. Hij maakte daarbij de omslag van het Latijn naar de volkstaal en zocht ook in muzikaal opzicht naar manieren om het 'volk' de liederen in de mond te kunnen geven. Dr. Arie Eikelboom neemt ons mee langs een aantal in dit opzicht karakteristieke liederen.

In dezelfde jaren waarin de Nederlandse lutheranen het Lutherse leesrooster opnieuw op hun kerkelijke agenda plaatsten, ontdekte de dichter en (hervormde) predikant Willem Barnard het Missale Romanum opnieuw. Dit is het kerkboek dat ook Luther hanteerde. Veel van de liederen die Barnard vanaf ca. 1955 schreef, zijn geïnspireerd op de wijze waarop schriftlezingen, psalmen en gebeden in dit boek van zondag tot zondag zijn geordend. Onze predikant,
Ds. Eward Postma, laat aan de hand van enkele liederen van Barnard zien, hoe deze zich het liturgisch jaar eigen maakte.

Plaats: Lutherse kerk, Veemarktstraat 11

Tijd: donderdag 23 februari, 14.00-16.15 uur